الفصل والوصل فی الجزئین الثامن والعشرین والثلاثین

چکیده فصل ووصل ازمهمترین مباحث بلاغی است .به دلیل آنکه با مباحث دیگری ازجمله توابع درعلم نحو ،اطناب وایجاز در بلاغت ،اصول زیبایی شناسی وروانشناسی ارتباط پیدا می کند . وصل آوردن حرف عطف است وفصل ترک آنست ودرکتابهای جدید، وصل ربط دوجمله به وسیله رابط لفظی وفصل ربط دو جمله بدون حرف ربط تعریف می شود. مواضع فصل کمال اتصال ،کمال انقطاع،شبه کمال انقطاع وشبه کمال اتصال می باشد.درکمال اتصال که جمله حکم تأکید، بدل یاعطف بیان برای جمله اول است ،فصل باعلم توابع ارتباط پیدا میکند.درشبه کمال اتصال که جمله درحکم جواب برای سوال مقدر است ،فصل بااطناب،ایجازوروانشناسی ارتباط دارد؛چراکه حذف این سوال به دلیل آنست که متکلم ،مخاطب را دارای هوشی سرشار می داند که بدون آمدن سوال منتظر جواب است. فصل ووصل با اصول زیبایی شناسی ارتباط دارد،چون درفصل ووصل باید مسندومسند الیه درهردوجمله مشخص شود وبررسی گردد که آیا بین این دو جمله رابطه ای وجود دارد که عقل ،وهم، یا خیال آن دو را به هم متصل گرداند؟ این پدیده می تواند درفهم خواننده وبرداشتی که ازآیات قرآنی دارد تأثیرگذار باشد ،امّا درترجمه حرف واو موثر نیست. درهردو جزء فصل بروصل غالب است ودلیل آن نیز این است که اصل براین است که جمله ها به شکلی به زبان آیند که هریک ازآنها مفهوم جدیدی را به مخاطب القاء کنند.ومستقل باشند،تا ناچارنشویم برای فهمیدن آنها به قبل مراجعه کنیم . درجزء 28 به دلیل مدنی بودن سوره ها موضوع آیات حول احکام شرعی دورمی زند ومعمولاً درهرآیه حکم جدیدی بیان می شود ودرجزء 30 آیات معمولاً از موضوع معاد وقیامت سخن می گوید ومخاطبان آن منکران دین هستند ، پس آیات با تکراروتأکید بیان می شوند وکوتاهند.مخاطبان حوصله شنیدن آیات الهی راندارند پس دراین جزء اسلوب ندا کم است ودرعوض اسلوب قسم بسیار است ، بااین حال کمال انقطاع درهردوجزء بیشترین مورد فصل است . کلید واژه ها:فصل،وصل،کمال الاتصال،کمال الانقطاع ،شبه کمال الانقطاع